1. Wat is klein chemisch afval?
Klein chemisch afval (kca) is huishoudelijk afval waar chemische stoffen inzitten die schadelijk zijn voor de gezondheid en voor het milieu. Het afval bevat bijvoorbeeld lood, kwik, cadmium, chroom of organische oplosmiddelen. Deze stoffen verontreinigen reststoffen (slakken en rookgasreinigingsresidu) waardoor die moeilijker nuttig kunnen worden toegepast. Ook veroorzaken ze bij verbranding luchtvervuiling en bij storting vervuilen ze het grondwater.
Producten als spaarlampen en oplaadbare batterijen behoren ook tot het kca. Ze zijn dan wel milieuvriendelijker dan gewone gloeilampen en batterijen, maar bevatten nog altijd chemische stoffen. Kca wordt gescheiden ingezameld omdat het apart moet worden verwerkt. Dat is ook nodig om de veiligheid van vuilnismannen te waarborgen. Die zouden anders in aanraking kunnen komen met gevaarlijke, bijtende stoffen.

2. Welke producten behoren tot het kca?
De lijst met klein chemisch afval producten is voor het laatst in 2001 aangepast. Een aantal producten - onder meer nagellak en vlooienbanden - is destijds van de lijst afgevoerd. Door de verbeterde verbrandingstechnieken van de afvalverbrandingsinstallaties levert dit afval geen gevaar meer op voor het milieu. De hogere temperatuur vernietigt de schadelijke stoffen en de uitgestoten rookgassen worden gereinigd.
Klein chemisch afval is niet meer te herkennen aan een kca-logo. Producenten en importeurs zijn sinds 9 januari 2007 niet meer verplicht om het kca-logo op hun producten aan te brengen. Dit komt doordat het Besluit kca-logo is ingetrokken (zie vraag 8). Neem bij twijfel contact op met de gemeentelijke reinigingsdienst.
De kca-lijst is ingedeeld in vijf categorieën (huishoudelijke producten, uit het medicijnkastje, doe-het-zelfproducten, hobby en vervoer):

Huishoudelijke producten Uit het medicijnkastje
batterijen medicijnen
spaarlampen en energiezuinige lampen kwikthermometers
tl-buizen injectienaalden
vloeibare gootsteen-ontstopper  
lampenolie  
petroleum  
bestrijdingsmiddelen / insecticiden  
   
 


Doe-het-zelf-producten Hobby
verf, lak, beits en houtverduurzamings-middelen fotofixeermiddel
verfproducten als terpentine, thinner, afbijtmiddel, verfverdunner, kwastreiniger, kwastontharder en wasbenzine foto-ontwikkelaar
kwikschakelaars (bijvoorbeeld niet-digitale verwarmings-thermostaten) etsvloeistoffen als salpeterzuur en zwavelzuur
  zoutzuur
   

 
Vervoer
accu's
benzine
motorolie, afgewerkte olie en remolie
oliefilters

Wat hoort niet bij het Klein Chemisch Afval
Een vuistregel: alles wat niet op de kca-lijst staat, hoeft niet in de chemokar. Diskettes, cd's, videobanden, balpennen, plamuur, cosmetica, lijm en lege spuitbussen bijvoorbeeld kunnen bij het gewone afval.

De kca-lijst is tijdens de laatste wijziging in 2001 flink korter geworden. Er zijn toen twaalf producten van de lijst gehaald: nagellak, nagellakremover, vloeibare inkt, correctievloeistof, vloeibare of pasteuze lijm of kit, meubelolie, vlekkenwaters op basis van organische oplosmiddelen, aceton, smeervet, kopervet, kogellagervet en plamuur.

Rookmelders met radio-actieve elementen zijn geen klein chemisch afval.
Informeer bij uw gemeente waar u deze kunt weggooien.

3. Waar moet klein chemisch afval worden ingeleverd?
Klein chemisch afval moet worden ingeleverd bij de gemeente. De meeste gemeenten hebben een chemokar, die een aantal vaste standplaatsen heeft. Vaak is er ook een gemeentedepot (soms milieustraat genoemd) of kca-depot. Batterijen, medicijnen en fotochemicaliën kunnen vaak worden ingeleverd in de winkels waar ze zijn gekocht.

4. Als ik een nieuwe accu koop, is de verkoper dan verplicht om mijn oude accu in te nemen?
Nee, dat is hij niet, maar men doet het doorgaans wel.

5. Welke stoffen in kca kunnen worden hergebruikt?
Het metaal uit batterijen en accu's is geschikt voor hergebruik. Van het zink worden bijvoorbeeld dakgoten gemaakt en van het staal spijkers en staaldraad. Cadmium komt weer terug in nieuwe batterijen. Ook het glas van tl-lampen en spaarlampen wordt opnieuw gebruikt, bijvoorbeeld voor nieuwe lampen. Van foto-ontwikkelaar en -fixeer is het waardevolle zilver weer bruikbaar. Olie wordt ten slotte weer als brandstof benut.

6. Wat gebeurt er met het materiaal dat niet kan worden hergebruikt?
Het zogenaamde restafval gaat naar speciale verbrandingsovens. De hoge temperatuur vernietigt de schadelijke stoffen en reinigingsinstallaties zuiveren de gassen die daarbij vrijkomen. Door een sterke verbetering van de verbrandingstechniek kan steeds meer afval op die manier onschadelijk worden gemaakt. Kca dat niet kan worden gerecycled of verbrand, wordt veilig opgeslagen.

7. Wat wil de overheid?
In 2004 is 77 procent van de hoeveelheid kca gescheiden ingezameld. De overheid wil dit percentage verhogen naar 90 procent.

8. Hebben kca-producten een speciaal logo?
De meeste producten hebben geen klein chemisch afval-logo meer. Producenten en importeurs zijn sinds 9 januari 2007 niet meer verplicht de in de regelgeving aangewezen producten te voorzien van het kca-logo. Dit komt doordat h et Besluit kca-logo is ingetrokken, dat voorzag in de etikettering van bepaalde producten met het kca-logo (zie Kamerstukken). Het Besluit kca-logo bleek niet gebaseerd te zijn op Europese richtlijnen en dat mag niet. Het kca-logo blijft wel verplicht voor batterijen die gevaarlijke stoffen bevatten, en elektrische en elektronische apparatuur (zoals televisies, koelkasten, tl-buizen en spaarlampen). Die verplichting berust namelijk wel op Europese richtlijnen.

9.Wat zijn de gevolgen van afschaffing van het kca-logo voor producenten en importeurs?
Producenten en importeurs zijn straks niet langer verplicht om het kca-logo aan te brengen op producten als reinigings- en onderhoudsmiddelen, verf, verfverdunnings- en verwijderingsmiddelen. Gevolg daarvan is weer lagere administratieve lasten voor het bedrijfsleven van naar schatting 5 miljoen euro per jaar. Let wel: de producent of importeur is straks niet verplicht om het kca-logo eraf te halen. Op vrijwillige basis kan de producent of importeur het logo handhaven tot het moment waarop hij (om welke reden dan ook) het etiket wil wijzigen.

10. Hoe weet ik straks nog wat klein chemisch afval is en wat niet?
Alles wat nu kca is, is straks ook nog kca. De verwachting is dat afschaffing van het kca-logo geen nadelige gevolgen heeft op het scheidingsgedrag van afval door burgers. Bij veel mensen is inmiddels bekend welke producten klein chemisch afval zijn en daarom gescheiden moeten worden ingezameld. Bovendien zijn er nog andere manieren (bijvoorbeeld de huisvuilkalender van gemeenten) waarop aandacht wordt besteed aan de doelstelling van de overheid om klein chemisch afval gescheiden in te zamelen.

Naar boven